Voor GB geldt: wij hebben liever dat Renkum zélf de basis op orde brengt dan dat een ander dat voor ons gaat doen. Dat zeggen we al twee jaar op rij en nu blijkt dat het college wederom niet deze route kiest, maar tóch nog wat ambities wil verzilveren. Klakkeloos akkoord gaan met deze perspectiefnota – zonder risico’s en alternatieven fatsoenlijk in beeld te hebben – heeft niet de voorkeur van GB
Dit citaat van fractievoorzitter Danielle van Bentem geeft de kritische houding van GB goed weer.
In de online raadsvergaderingen van 24 en 25 juni is de Voorjaarsnota en de Perspectiefnota behandeld. Dit is een voorschot op de begroting die in het najaar wordt vastgesteld.
Onze fractie heeft grote zorgen over de financiën van onze gemeente. Van Bentem deed ook een oproep om in de raad samen te werken:
Het is niet de tijd om strijd te voeren tussen oppositie en coalitie. Samenwerken – daar heeft de inwoner wat aan. We hebben ook niet de positie nu om aan dit soort spelletjes te doen. Luister naar elkaar en neem de goede ideeën over en ga daarmee aan de gang. Ga niet voor korte termijn maar voor de lange termijn, zodat we leefbare dorpen borgen voor onze inwoners.
GB heeft zelf een aantal voorstellen gedaan en steun gegeven aan enkele voorstellen van andere fracties om richting te geven aan een deugdelijke begroting in het najaar. Hieronder staat de hoofdlijn van het GB betoog, met toelichting op onze moties en amendementen.
Het college koerst bewust af op een niet-sluitende begroting. Doet dus een beetje ‘ondeugend’. GB stelt wel vaker voor om niet het braafste jongetje of meisje van de klas te zijn – ¬neem echter wél de risico’s in acht. In het belang van inwoners mag je best de randjes zo nu en dan opzoeken.
De vraag voor GB is: worden onze inwoners met deze perspectiefnota ook écht geholpen? Of zitten er grote risico’s aan deze stoere taal? En schakelt het college over van braafste, naar het roekelooste jongetje van de klas?
Verlies zelfstandigheid?
GB ziet als risico van een niet sluitende begroting: onder toezicht van de provincie komen. Het gemeentelijk geld wordt dan vóór ons opgemaakt door de toezichthouder; de afstand tot de inwoners zal groter worden, de lasten maximaal verzwaard worden en het vertrouwen in de lokale overheid neemt af.
De ondertoezichtstelling kan ook de opmaat zijn van het verlies van zelfstandigheid; onze dorpen worden onder gebracht bij een of meerdere buurgemeenten. Dit is zeker niet de wens van GB. Dat hebben we – net als andere fracties – bij de laatste verkiezingen als belofte gegeven aan onze kiezers.
Risico’s
Op welke manier heeft het college naar deze risico’s gekeken? En welke tegenmaatregelen zijn er mogelijk als deze risico’s werkelijkheid worden?
Welke alternatieven, behalve een niet sluitende begroting, zijn er onderzocht? Ziet het college toch nog ruimte om te bezuinigen of ambities dit keer dan echt (tijdelijk) stop te zetten?
Vorig jaar heeft de raad u bij de Perspectiefnota geholpen met een amendement zodat de zure en noodzakelijke bezuinigingen wat realistischer werden.
Alle hens aan dek
Wethouder Mulder heeft aangetoond strijdvaardig te zijn met haar actie Stop de lokale bezuinigingen. Gaan de andere collegeleden haar pro actief volgen of blijft het alleen maar wijzen naar Den Haag?
Gaat het gehele college vol aan de bak op de fronten die er toe doen, een krachtig signaal naar het Rijk én hier lokaal eindelijk de basis op orde brengen met een sobere pijnlijke sluitende begroting? Het één sluit het ander niet uit in de ogen van GB.
De actie #StopLokaleBezuinigingen steunt GB van harte, in die lijn hebben we ook een open brief aan de verantwoordelijke ministers verstuurd. En we zijn mede indiener van Motie Onhoudbaar, samen met PvdA, GL, D66 en VVD, om een breed signaal aan het Rijk te geven.
Maar dat is wat ons betreft slechts één van de zaken die moet gebeuren nu.
GB vindt dat we niet alleen naar Den Haag moeten wijzen, maar ook zelf aan de bak moeten.
We hebben de motie Basis op Orde, waarin we ook aangeven dat daar echt onze prioriteit ligt. We stellen voor om niet-wettelijke taken voorlopig on hold te zetten.
We zien ook in de Voorjaarsnota dat meerdere bezuinigingen uit 2020, nu teruggedraaid worden. Bijvoorbeeld de bijdrage aan het mobiliteitsfonds van 41 duizend euro. Waarom voeren we deze vrijwillige bijdrage nu ineens weer op?
Daarom ons amendement Mobiliteit. Hiermee kiest GB nadrukkelijk voor: eerst onze basis op orde. Zet de beoogde 41 duizend euro voor het mobilieitsfonds daadwerkelijk in voor verkeersveiligheid in onze dorpen. Concreet doel: veilige oversteekplaatsen.
Realisme
Tevens hebben we de motie Regio Arnhem/Nijmegen: onderzoek en doe navraag naar de voor- en nadelen van regio Foodvalley ten opzichte van de regio Arnhem/Nijmegen. Op welke onderwerpen is samenwerking met onze andere buren passender?
Het gaat hier niet om een duur onderzoek – nee, we vragen de wethouder te sparren met zijn collega’s in Foodvalley. Samenwerken is voor GB ook een must, maar de verschillen en de eventuele mogelijkheden zien we graag in kaart gebracht.
Een ander voorbeeld: het Kalimaropad in Heelsum. Dit fietspad is in uitstekende staat; het verleggen is in kader van bezuinigingen op de plank blijven liggen. nu ineens, in het jaar van de grote bezuinigingen, wel ingezet?
Waarom wil het college nu – in weer een jaar van financiële krapte – ineens 60 duizend euro uitgegeven aan het verleggen? PRD gaat hier een amendement voor indienen en wij ondersteunen dit van harte.
Het GB amendement Rattenbestrijding wil de pot Onvoorzien, houden waarvoor hij bedoeld is. De overlast van ratten wordt volgens experts veroorzaakt door rioleringswerkzaamheden. Het geld voor bestrijding dient daarom uit de daarvoor bedoelde reserve GRP te komen en niet uit de pot onvoorzien.
Laten we ook vooral naar ons zelf kijken. Hiervoor heeft GB het amendement Werkkostenregeling opgesteld en roepen we het college op, binnen de 1.2% van de loonsom te blijven van de werkkostenregeling. Daarmee kunnen we de 30 duizend euro die gereserveerd zijn voor de belasting, weer vrij laten vallen aan de algemene middelen.
Basis op orde
Voor GB geldt: wij hebben liever dat Renkum zélf de basis op orde brengt dan dat een ander dat voor ons gaat doen. Dat zeggen we al twee jaar op rij en nu blijkt dat het college wederom niet deze route kiest, maar tóch nog wat ambities wil verzilveren.
Zorg dat je de basis op orde hebt. Met een toekomstgerichte en effectieve organisatie, met het wegwerken van achterstallig onderhoud. En wacht, hoe goed bedoeld dan ook, met het proberen invullen van ambities die we niet gaan waarmaken als het bloed uit je financiële huishouding loopt.
En geef inderdaad bij de Rijksoverheid aan dat het op deze manier allemaal niet uit kan. Maar verzeker je er tegelijkertijd van dat je de zelfstandigheid van deze gemeente nooit uit het oog verliest.
Kritisch samenwerken
Klakkeloos akkoord gaan met deze nota zonder risico’s en alternatieven fatsoenlijk in beeld te hebben, heeft niet de voorkeur van GB. We zijn benieuwd naar de antwoorden van het college en de andere fracties. En dan zal hier nu echt (ja, ook online) het debat moeten worden gevoerd. Zodat inwoners weten waar iedereen staat en waar de belangen echt liggen.
Het is niet de tijd om strijd te voeren tussen oppositie en coalitie. Samenwerken – daar heeft de inwoner wat aan. Luister naar elkaar en neem de goede ideeën over en ga daarmee aan de gang. Ga niet voor korte termijn maar voor de lange termijn, zodat we leefbare dorpen borgen voor onze inwoners.