In de raadsvergadering van 30 mei 2018 is het coalitieakkoord besproken. Hieronder de leidraad van het betoog dat GB fractievoorzitter Danielle van Bentum hield.
“Dus jullie gaan weer extra belasting plukken…en we houden al zoveel over”.
“Het hobbyen is weer begonnen; de burger mag dokken”.
“Geen lokale partij aanwezig in de coalitie terwijl 30% van Renkum op 1 van de 2 lokale partijen heeft gestemd”.
“In Renkum kiest men voor oude politiek; die van de koffiemachine en achterkamertjes”.
Schrik niet… het zijn geen uitspraken van de fractie van GemeenteBelangen.
Het zijn zomaar een aantal reacties van inwoners op de social media van de diverse politieke partijen in onze gemeente, waaronder ook de coalitiepartijen, op het coalitieakkoord zoals zojuist gepresenteerd door GroenLinks, D66, VVD en PvdA.
Onze inwoners hebben lang, heel lang moeten wachten op een nieuwe coalitie en het daarbij behorende akkoord.
De afgelopen periode van coalitievorming kenmerkte zich vooral door langdurige stilte richting de politieke partijen in de gemeente, maar nog veel belangrijker: de inwoners van onze gemeente zijn op geen enkele wijze betrokken of geïnformeerd tijdens het formatieproces. Wat was het stil.
Waar de verkiezingsperiode zich kenmerkte door het zoeken van contact met de inwoner, zowel op straat als de social-media, zo oorverdovend stil bleef het de afgelopen periode richting de inwoners.
Wat GemeenteBelangen betreft is dit zeer betreurenswaardig en volledig in tegenspraak met wat men in het coalitieakkoord in de eerste alinea “dichtbij de Renkumse samenleving staan” noemt.
Waar de PvdA vier jaar geleden het hoogste woord had dat er maar drie tussentijdse bijeenkomsten waren als update tijdens het onderhandelingsproces, hulde de partij zich nu in een collectief stilzwijgen richting achterban en inwoners.
De fractie van GemeenteBelangen heeft uiteraard met veel interesse het coalitieakkoord uitvoerig tot zich genomen. En het moet gezegd worden: GemeenteBelangen heeft in het coalitieakkoord een aantal zaken teruggevonden waarin onze fractie zich goed kan vinden. Een aantal zaken die op langere termijn goed zijn voor de inwoners van onze gemeente.
De coalitie beloofde de inwoners op voorhand het meest gelukkige, groene en meest duurzame coalitieakkoord ooit.
Dàt er sprake is van een groen coalitieakkoord, erkent GemeenteBelangen. Wij juichen dit ook toe. Maar of er sprake is van een gelukkig en financieel duurzaam coalitieakkoord, dàt is maar zeer de vraag…
Het coalitieakkoord – zoals de coalitiepartijen dat voor ogen hebben – roept ook vraagtekens en grote zorgen op. Grote zorgen over de haalbaarheid, betaalbaarheid, realiteit en de impact die de keuzes voor de inwoners voor de gemeente Renkum hebben.
In het coalitieakkoord wordt een enorme verantwoordelijkheid neergelegd bij de inwoners als het gaat om participatie, het nemen van initiatief en vooral als het gaat om de financiële belasting die dit coalitieakkoord met zich mee brengt. Daarnaast krijgt de inwoner te maken met veel bemoeienis en betutteling vanuit de plaatselijke overheid. Hoever staat dit af van bijvoorbeeld het gedachtegoed van de VVD en de inwoners van de gemeente?
De inwoner wordt per direct geconfronteerd met een enorme lastenverzwaring door de OZB met de maximaal toegestane 7% te verhogen het eerste jaar, uiteraard een zeer heikel punt voor de inwoners van onze gemeente.
En de jaren daarna zal – zo is de inschatting van GemeenteBelangen – de OZB opnieuw en aanhoudend verhoogd gaat worden gezien de plannen en de financiële middelen die momenteel beschikbaar zijn. En dat voor een gemeente waar de woonlasten al onevenredig hoog zijn ten opzichte van aangrenzende gemeenten. Het zal de aantrekkelijkheid van onze dorpen niet vergroten, zeker niet voor starters en jonge gezinnen die hier willen blijven wonen of zich hier willen gaan vestigen.
In het coalitieakkoord rept men met geen enkel woord over deze opbrengsten van de OZB-verhoging en hoe die zich die verhouden tot de enorme uitgaven die de coalitie wil gaan doen met betrekking tot de voorgenomen initiatieven. De centrale vraag is dan ook of dit allemaal haalbaar en realiseerbaar is op een financieel duurzame en verantwoorde wijze. GemeenteBelangen vraagt de coalitie dan ook om een uitleg hierover. Wij horen het graag, en onze inwoners ook.
Overigens dient opgemerkt te worden dat diverse coalitiepartijen in het verkiezingsprogramma nadrukkelijk naar voren brachten dat men geen voorstander was van lastenverzwaringen voor de inwoners en dat deze vermeden moesten worden. Wat heeft de coalitie doen besluiten om toch deze weg te bewandelen, een ommezwaai te maken en niet de ambities en plannen enigszins bij te stellen en realiseerbaar te maken?
GemeenteBelangen constateert diverse tegenstellingen en tegenstrijdigheden in het coalitieakkoord!
Kan de coalitie bijvoorbeeld uitleggen hoe het komt dat de gemeente er financieel slechter voorstaat dan werd aangenomen, maar dat men tegelijkertijd extra investeert in FTE’s zoals energiecoaches, ombudsfuncties en huisvesting van de organisatie? Wat is gebeurd met het ‘loslaten in vertrouwen’? Energiecoaches zijn overigens al beschikbaar vanuit derden, zonder dat daar kosten voor hoeven te worden gemaakt. En een ombudspersoon is reeds voor iedereen beschikbaar, zowel landelijk als provinciaal.
Die ombudsfunctie wordt op ad-hoc basis ingezet en wellicht samen met andere gemeenten ingesteld. Welk mandaat meent de coalitie deze ombudsman of vrouw te geven en wat zijn de verwachte kosten? Of wordt dat een blanco cheque?
Waarom heeft de coalitie niet gekozen om iedere wethouder verantwoordelijk te maken voor een dorp? In het coalitieakkoord wordt immers gesproken van een dorpsgerichte aanpak.
Een ander voorbeeld is Zorg en Welzijn. De ambitie is daarbij het inzetten op “algemene voorzieningen en minder individueel maatwerk”, terwijl elders in het coalitieakkoord wordt gesproken over “een dynamische omgeving vraagt om maatwerk”.
Hoe tegenstrijdig. In een maatschappij die aantoonbaar meer en meer vraagt om persoonlijke aandacht, is afstappen van maatwerk – volgens de fractie van GemeenteBelangen – dan ook een heel slecht idee.
Een grote maatschappelijke discussie is momenteel Preventie van overlast en Veiligheid.
Het was even zoeken in het coalitieakkoord, maar er worden uiteindelijk zes regels aan besteed. Het huidige beleid wordt gecontinueerd waarbij geen extra aandacht of middelen beschikbaar komen, maar men slechts ruimte biedt aan inwoners- en ondernemers initiatieven waarbij de gemeente niet verantwoordelijk is voor financiering. Hoe ver staat ook dit af van de VVD?
De coalitie pretendeert dicht bij de inwoners te willen staan. Iets waar GemeenteBelangen al jaren voor staat en dat is in die zin goed nieuws. Wij vinden echter dat een aantal beoogde maatregelen de kloof tussen de inwoner en de politiek zullen vergroten en op groot onbegrip vanuit de inwoners zal stuiten.
Onze fractie vraagt de coalitie dan ook concreet te motiveren waarom men voor de volgende aanpak kiest:
• verkorte openingstijden gemeentehuis. Op welke wijze draagt dit bij aan het contact met inwoners en een servicegerichte aanpak. Waar blijft de laagdrempeligheid? Daarnaast zal het extra stimuleren om zaken meer online te regelen en het verkorten van de openingstijden van het gemeentehuis vooral de ouderen in de gemeente raken.
• verenigingen en culturele instellingen komen er wel zeer bekaaid af in dit coalitieakkoord, terwijl zij een zeer belangrijke bijdrage leveren aan de leefbaarheid en cohesie van onze dorpen. Het woord “Verenigingen” komt niet eens voor in het coalitieakkoord, met uitzondering van de clubs op de sportparken Bilderberg en Wilhelmina. Een klap in het gezicht van al die andere verenigingen. Zijn zij dan per ongeluk vergeten is de vraag aan de coalitie? Even een slap momentje van D’66 tijdens de onderhandelingen? Of toch even geen prioriteit? Aan de andere kant investeert deze coalitie wel enorm in de organisatie en aanpassingen huisvesting.
• waarom spreekt de coalitie veelvuldig in het coalitieakkoord over “onderzoeken en het volgen van experimenten in andere gemeenten”? Betekent dit dat er op deze thema’s geen visie en strategie is en de inwoner het allemaal maar moet afwachten?
• verhogen van de woonlasten door verhoging OZB. En hoe verhouden deze opbrengsten zich ten opzichte van de extra uitgaven aan diverse zaken? Oftewel: dragen de inwoners via deze lastenverzwaring bij aan een duurzaam financieel akkoord, of is het coalitieakkoord dan nog steeds niet dekkend?
• verhogen van inkomen voor de wethouders. Waar voorheen de vier wethouders 90% van het inkomen genoten, gaat er nu – met de financiële uitdagingen waarvoor de gemeente staat – simpelweg 100% gecasht worden. Het takenpakket is niet veel anders dan in vorige coalities en uitdagingen voor coalities en wethouders zijn van alle tijden en niet alleen van de periode 2018 tot 2022. Waarom geeft de coalitie aan de inwoners het signaal af dat de inwoner enerzijds forse woonlasten verzwaring tegemoet kan zien en anderzijds de eigen medewerkers een forse loonsverhoging voorschotelt. En de vraag is dus ook gerechtvaardigd of dit wel reëel is. Ligt het niet meer voor de hand om de kosten voor de formatieplaatsen juist omlaag te brengen? Wij horen het graag.
De fractie van GemeenteBelangen wacht met belangstelling de antwoorden van de coalitie af.
Al met al is dit een coalitieakkoord dat heel veel van inwoners vraagt, maar concreet niet aangeeft wat er voor de inwoners voor terug komt. Deze coalitie stelt vast dat de financiële positie niet goed is en er moeilijke keuzes moeten worden gemaakt. En toch stapelen de coalitiepartijen de ene ambitie op de andere, vaak zonder echt concreet te worden en zonder financiële dekking.
Het doet GemeenteBelangen denken aan kinderen die winkeltje spelen: het winkelwagentje vol laden met lekkere spulletjes en niet weten of er genoeg centjes in de portemonnee zitten als je bij de kassa komt. Die kinderen weten het oprecht niet, maar deze coalitie weet het wel: er is geen dikke portemonnee, maar toch laden we de winkelwagen helemaal vol…
Voorzitter, het is een coalitieakkoord geworden zonder financiële onderbouwing en zonder realisme. Daarom zal onze fractie – daar waar mogelijk – constructief bijdragen aan het coalitieakkoord. Let wel! Om het beter te maken. In het belang van onze inwoners!
Wij blijven de komende jaren als GB actief inwoners, verenigingen, winkeliers, organisaties en bedrijven opzoeken. En zullen via bijvoorbeeld onze dorpscafe’s kennis en ervaringen uit de dorpen verbinden. In het verlengde daarvan zal GB inwoners verleiden en uitdagen, om vooral mee te doen met de aankomende raadsontmoetingen.
Als 2e partij van onze gemeente voelen we ons verplicht het geluid van onze kiezers te laten horen. En reken maar dat we dat gaan doen: vol energie en passie zal de Renkumse Maat klinken! We laten het niet gebeuren dat het échte lokale geluid in deze ‘Haagse’ coalitie verloren gaat!