Op 29 oktober 2012 kreeg Nederland een nieuwe regering bestaande uit een coalitie van PvdA en VVD. In hun regeerakkoord staat op pagina 41 klip en klaar dat er ingezet gaat worden op ‘100.000+ gemeenten’. Oftewel: gemeenten met te weinig inwoners worden vanuit Den Haag verplicht om te zorgen dat ze een bestuurlijke eenheid opzoeken die méér dan honderdduizend inwoners vertegenwoordigen. Inmiddels spreekt Den Haag niet meer over 100.000+ gemeenten, maar over “bestuurskracht” die het best tot zijn recht zal komen bij inwonersaantallen tussen de 80.000 en 100.000; voortschrijdend inzicht zullen we maar zeggen.
Is dit helemaal nieuw? Het antwoord daarop is: neen! In de afgelopen 10 jaar is al ingezet op verplichte bestuurlijke samenwerking. Voorbeelden hiervan zijn de gezondheidsregio, veiligheidsregio, arbeidsregio en milieuregio. Daarnaast bestonden er ook al langer samenwerkingsverbanden op het gebied van woningbouw en mobiliteit, voor Renkum Stadsregio Arnhem-Nijmegen, en sociale werkvoorziening (Permar). Kortom, de positie van de gemeente als autonoom beslissende entiteit is al langere tijd aan het afbrokkelen. Ambtenaren en colleges van B&W brengen graag veel zaken onder bij het kopje “uitvoering” en zetten daarmee de gemeenteraad buiten spel. Zo is er sluipenderwijs geknaagd aan de rechten en de slagkracht van gemeenteraden.
Worden onze dorpen verkwanseld?
GemeenteBelangen heeft in 2012 kennis genomen van het regeerakkoord. Samen met andere partijen uit de raad is de stand van zaken in Renkum in het kader van samenwerking en regie onderzocht. Onze conclusie was, dat er onder het mom van uitvoering en op basis van persoonlijke contacten, al samenwerkingen zijn. En dat er nog meer worden opgetuigd, die elke inhoudelijke bestuurlijke onderbouwing ontberen. En die samenwerkingen gaan al veel verder dan onze inwoners, u dus, in de gaten hebben.
Laat u vooral niet voor de mal houden door partijen die u willen doen geloven dat het “zo’n vaart niet loopt”of dat zij er voor kunnen zorgen dat de gemeente Renkum “zelfstandig” kan blijven. Zoals de zaken nu vorm dreigen te krijgen is de gemeente Renkum straks een buitenwijk van Arnhem. Of wordt onze gemeente opgeknipt in twee delen: de inwoners van Oosterbeek, Doorwerth en Heveadorp, met hun relatief dure huizen, moeten dan de lege kas van Arnhem spekken, terwijl de dorpen Renkum, Heelsum en Wolfheze bij Ede of bij Wageningen worden gevoegd.
GemeenteBelangen is realistisch
GemeenteBelangen vindt geen van de bovenstaande opties aanlokkelijk. Wij willen graag onze gemeente, alle zes dorpen, als geheel blijven zien en bewaren. Onze buurgemeente Wageningen, die 3,75 miljoen euro overschot op de begroting 2013 heeft, voelt dezelfde bestuurlijke druk vanuit Den Haag. Ook zij willen graag zelfstandig blijven en zeker geen buitenwijk worden van Ede. Renkum en Wageningen zijn beiden echter te klein om te overleven binnen het door Den Haag opgelegde geweld van “bestuurskracht”.
GemeenteBelangen wil voorkomen dat we straks niets meer te zeggen hebben over onze eigen dorpen. Daarom vinden wij het veel slimmer om ons te verloven met Wageningen. Door je te verloven geef je immers aan dat je al bezet bent en je een bewuste partnerkeuze hebt gemaakt. Wij willen dus tijdig een samenwerking vanuit eigen kracht opzoeken en dat is iets anders dan een fusie. Samen met Wageningen hebben wij ruim 80.000 inwoners in een economische en bestuurlijke aantrekkelijke situatie.
Als de landelijke politieke partijen dan daadwerkelijk op korte termijn besluiten dat gemeenten met ’te weinig’ inwoners verplicht heringedeeld moeten gaan worden, hebben wij als gemeente Renkum tijdig voorgesorteerd. En kan de verloving worden omgezet in een weloverwogen huwelijk waarbij inwonersbelangen wel worden behartigd. En mocht dat huwelijk niet nodig zijn, dan hebben we in ieder geval een goede samenwerkingspartner!
Hermine van den Berg – van Zijl
Lijsttrekker en fractievoorzitter van GemeenteBelangen Renkum