Vrijdag 27 maart was alweer het derde GB Dorpscafé, dit keer bij ‘De Heren van Baer’ in Renkum. Het centrale thema ‘Onderneem met elkaar’ bood genoeg stof voor gesprekken met en tussen ondernemers uit de gemeente Renkum en vele toehoorders, dit alles onder leiding van dagvoorzitter Jacco Bouwman. Een viertal stamgasten was uitgenodigd om hun statements te maken. Daarbij ging het vooral over de wijze waarop kan worden samengewerkt en hoe winkelstraten kunnen worden verrijkt om stilstand tegen te gaan en ze in de toekomst te laten bloeien. En het ging uiteraard ook over de wijze waarop deze winkeliers zelf ondernemen.
Hoogleraar Cor Molenaar, inwoner van onze gemeente en specialist op het gebied van retail en internetmarketing, gaf in niet mis te verstane bewoordingen zijn visie op de Renkumse ‘winkelende dorpen’. Ben Berendsen van The Read Shop uit Doorwerth deelde zijn ervaringen over zijn boeken- en kantoorartikelenwinkel, maar vooral de wijze waarop hij dat doet. De derde stamgast was Jan-Paul Fros van PUUR Koffie, de espressobar in Oosterbeek. De vierde stamgast was Mariëlle Bakker. Zij opende vorig najaar modezaak By Bakker in de Renkumse Dorpsstraat. Zij heeft haar winkel gecombineerd met een webshop en een naaiatelier, om klanten extra service te bieden.
Beleving
Na de introductie door Paul Janssen, bestuursvoorzitter van organisator GemeenteBelangen, kwam de ene na de andere oneliner over tafel. Over klantbeleving, samenwerking en de wijze van ondernemen.
Het ging wel ergens over vrijdagavond. Er zijn immers veel vragen rondom de malaise in de dorpse winkelstraten. Marielle gaf aan dat de klanten bij haar komen, niet omdat ze in een winkel komen, maar bij een ‘kennis’. Ze moeten zich thuis voelen. ‘’Wij zijn met onze damesmodezaak begonnen in augustus 2014 en hebben onze eigen collectiesamenstelling en concept neergezet. Puur op ervaring. En we willen ook net iets meer doen dan anderen. Zo zijn we erg met marketing bezig, maar letten we ook op zaken als de verpakking van ons product.‘’
’’Onze kracht zit in de beperking. Bij ons kom je om met andere mensen in contact te komen’’, zegt Jan-Paul van PUURkoffie. ’’Ze komen voor de lekkerste koffie, thee en cacao én de goede sfeer.’’ PUURkoffie heeft slechts plaats voor 12 gasten. ‘’Dat is een beperking. En ik beperk mij tot deze drie producten, ook vanwege de kleine ruimte. Ik heb er dan ook geen moeite mee als mensen ergens anders een gebakje halen en bij mij opeten. Sterker nog, ik heb er zelfs afspraken over gemaakt met de bakker.’’
Ben Berendsen verkoopt niet, hij adviseert. ‘’Mensen moeten zich ook bij mij thuis voelen. Kopen kan men op internet. Ik neem mensen mee onder de arm, vang ze op bij de voordeur, heb een luisterend oor en biedt ze koffie aan. Men moet blij weer weg gaan. De Readshop is voor boeken en tijdschriften, maar we hebben ook een ING-servicepunt. Alles wat we doen, proberen we in een sfeer van ontspanning neer te zetten.’’
“Concurrent is de Iphone 6”
Vuurwerk kwam er van de kant van hoogleraar Cor Molenaar. Hij kijkt vanuit de klant. ‘’Want die zit thuis, glaasje wijn erbij. Waarom zou hij in zijn auto stappen om naar een winkel te gaan als hij alles op internet kan kopen? Als hij daar geen meerwaarde in ziet, dan gaat hij niet.’’
Volgens Molenaar besteedt men tegenwoordig meer dan 10 procent van het inkomen aan producten die vroeger niet bestonden. ‘’Maar we verdienen niet méér. Dus moet het geld ergens anders vandaan komen en kopen we bijvoorbeeld goedkopere kleding bij goedkopere winkels. We vertonen afwijkend gedrag om geld vrij te maken voor deze nieuwe producten.’’ En, wijzend naar de ondernemers: ‘’Uw concurrent is niet meer uw buurman, maar de Iphone6.’’
Molenaar stelt dat het probleem bij retail zit, maar de oplossing niet. ‘’Als een winkelstraat niet goed is, red je het niet. Het moet leuk zijn. Als je niet kunt parkeren of je moet betalen voor het parkeren, is het niet meer leuk. Oosterbeek en Renkum worden steeds triester. Maar het wordt niet gesnapt, er is geen visie. We komen in een neergaande spiraal, dan is er leegstand en holt ook nog de WOZ-waarde achteruit. Dit probleem speelt overigens niet alleen in onze gemeente, maar overal.’’
“Laat klanten zich thuis voelen”
Sfeer is dus erg belangrijk volgens Molenaar. ‘’Het moet gezellig zijn, denk aan sfeerverlichting en goede muziek. Laat klanten zich thuis voelen. De zintuigen moeten worden geprikkeld met sfeermuziek. Positioneer onze dorpen op internet en trek het breder: betrek er kunst en evenementen bij. En tenslotte: Focus je op inwoners, regiobezoekers en toeristen.’’ Molenaar gaf daarbij een opvallend voorbeeld: ‘’Als in Arnhem de winkels dichtgaan, moeten ze hier misschien wel juist open. Heeft u wel eens gedacht om de koopavond naar de zaterdagavond te verplaatsen? Maar dan moet het wel gezelliger zijn dan nu op zaterdagavond om zes uur in Oosterbeek. De tranen springen in je ogen. Dat geldt overigens ook voor de Kerstmarkt van afgelopen jaar.’’
Molenaar spreekt een Renkumse ondernemer aan: ‘’Ik koop als consument bij jou geen kaas, ik koop een gezellige avond. En dat krijg ik in jouw winkel’’. De hoogleraar gelooft niet zo in een samenwerking met een andere gemeente zoals bijvoorbeeld Wageningen. ‘’Het gaat om het DNA van de plaats zelf. Dáár ligt de focus.’’
Uiteraard kwamen er diverse opmerkingen uit de zaal. Een opsomming:
- Oosterbeek is een leuk dorp. Ik heb er een damesmodezaak. Maar wat ik een beetje mis is het gezamenlijke doel van de ondernemers;
- Wat doen we met koopavond? Dat is erg verwarrend, er zit veel meer potentie in;
- Stimuleer samenwerking. Doet u collectief mee, wordt dan ook lid van de ondernemersvereniging;
- Ook kleine activiteiten zijn activiteiten;
- Maak net als in Velp een gezamenlijke internetsite met activiteiten en acties;
- Wat je met internetverkoop niet kan overbrengen is geur, gevoel en sfeer. Daar ligt onze kracht;
- Wij ervaren politieke tegenwerking in plaats van medewerking;
- Als mensen vinden dat mijn kaas lekker is, mag ik misschien wat meer vragen;
- Kom ik in een winkel, dan zijn ze alleen met Facebook bezig en kijken mij niet aan;
- Laten we nu het fietsen in de Dorpsstraat niet afschaffen;
- Steek zelf de handen uit de mouwen en knap je eigen gevel op, ruim zwerfvuil op, zet een plantenbak neer, lap je ramen.
Wethouder Jasper Verstand kwam om te luisteren. Maar uiteraard wilde hij wel wat zeggen. ‘’Ik heb de afgelopen elf maanden goed gekeken wat er leeft, ik ben in alle dorpen op bezoek geweest om te weten wat er speelt. Mij is wel opgevallen dat er ondernemende ondernemers zijn. Maar wat ook opvalt, is dat de samenwerkingsgraad laag is. Daar heb ik als bestuurder last van.’’ Verstand gaf aan dat de ambtelijke organisatie kan ondersteunen. ‘’Ik wil af van het beeld dat de overheid niks doet. Ik wil capaciteit vrijmaken om de verbinding te maken.’’
Molenaar was van mening dat er een masterplan moet komen. ‘’Laten we nadenken welke retail daarbij hoort. Wat gaan we doen met de VVV en het toerisme, waar liggen parallellen?’’ Ook gaf hij nog een praktisch voorbeeld over samenwerken: ‘’In Boxtel krijg je een bonnetje in winkel A, die je in horecagelegenheid B kunt gebruiken voor een consumptie.’’
Ben Berendsen ziet ook wel heil in gezamenlijke initiatieven. ‘’De ideeën zijn goed, de uitvoering is niet altijd geregeld. Het is jammer dat wij in Doorwerth met de ondernemersvereniging net niet alles voor elkaar krijgen.’’
‘’Naast een masterplan is een collectief fonds noodzakelijk, het maakt niet uit waar het geld vandaan komt’’, stelde Molenaar tenslotte. ‘’Als iedereen maar meedoet én de dingen doet die zijn afgesproken. Werk samen, denk vanuit de klant en benoem een centrummanager. Als winkeliers elkaar meer gunnen en een overheid ondernemers verenigt dan gaan we de goede kant op.’’
De avond wordt afgesloten met een applaus voor de stamgasten, de gespreksleider én voor de gastvrijheid van ‘de Heren van Baer’. Een mooie avond met ‘dorpspraat die er toe doet’.